Oczekiwania pracowników z Ukrainy: obecność pracowników ukraińskich na polskim rynku pracy jest faktem. W każdym większym zakładzie produkcyjnym, czy w firmie budowlanej są zatrudniani ludzie pochodzący z Ukrainy. W Polsce bardzo trudno znaleźć pracowników na stanowiska produkcyjne, ponieważ brakuje wykwalifikowanej kadry. Przez 18 lat nauka w szkołach zawodowych trwała jedynie dwa lata i nie kształciła profesjonalnej kadry. Osobom, które ukończyły 4- letnie technikum lub 3- letnie liceum ogólnokształcące brakowało praktyki zawodowej. Problemem jest także starzenie się społeczeństwa i emigracja zarobkowa. Polscy pracodawcy z braku rąk do pracy muszą zatrudniać obcokrajowców. Wokół ich pracy panuje wiele mitów i niedopowiedzeń.
Zaskakujący raport
Znaczna część polskiego społeczeństwa sądzi, że pracownicy z Ukrainy pracują za bardzo niskie stawki i niszczą polski rynek pracy, ponieważ mają niewielkie oczekiwania płacowe. Jedna z firm pośredniczących w zatrudnianiu pracowników z Ukrainy, opublikowała raport dotyczący oczekiwań ukraińskich kandydatów do pracy w kwestii płac i warunków zatrudnienia. Raport „Kryteria wyboru ofert pracy przez pracowników z Ukrainy” pokazuje, jak różne są od rzeczywistości wyobrażenia społeczeństwa polskiego o pracy Ukraińców. Badanie zostało przeprowadzone za pomocą ankiet umieszczany na Facebooku. Ankiety pojawiały się dwa razy w tygodniu, zawierały pytania otwarte. Wzięło w nich udział kilkaset osób z Ukrainy, z których większość pracowała w Polsce lub pracuje w naszym kraju od dłuższego czasu.
Stereotyp taniej siły roboczej
Raport „ Kryteria wyboru ofert pracy przez pracowników z Ukrainy” obalił popularny w Polsce pogląd, że pracownicy z Ukrainy pracują za najniższe wynagrodzenie, często godzą się pracować za stawkę mniejszą niż obowiązująca minimalna stawka godzinowa. Nieprawdą okazało się, że przekonanie, że Ukraińcy godzą się na każde warunki pracy i mieszkania. Nasi wschodni sąsiedzi faktycznie przez jakiś czas godzili się na bycie gorzej opłacanym pracownikiem. Dostrzegli, że ich praca ratuje wiele branż w Polsce i podnieśli swoje wymagania. Zwracają coraz większą uwagę na komfort życia i pracy w Polsce. Znacznie rzadziej godzą się na podjęcie nielegalnego zatrudnienia w zamian za wyższą pensję. Swoje bezpieczeństwo w pracy stawiają wyżej niż pensja, dlatego sprzeciwiają się nielegalnej pracy.
Mit czasu pracy
Polscy pracodawcy są przekonani, że pracownicy z Ukrainy wybierają oferty z wyższą stawką godzinową, w których trzeba przepracować minimum 10 godzin, zamiast standardowych ośmiu. Wspomniane wyżej badanie pokazało zaskakujący wynik – okazało się, że pracownicy z Ukrainy wolą podjąć pracę przy nieco niższym dziennym zarobku, ale również przy mniejszej ilości godzin pracy. Wyniki ankiety obalają mit, że pracownik ukraiński pracuje, jak najdłużej, byle otrzymać, jak najwyższe wynagrodzenie. Pracownicy z Ukrainy także chcą odpocząć, spędzić czas ze znajomymi i godzą się na zarabiać mniej, ale przy standardowym czasie pracy.
Mit drugi – warunki mieszkaniowe
W Polsce panuje opinia, że pracownicy z Ukrainy godzą się na mieszkanie w wieloosobowych pokojach opłacanych przez pracodawcę. Nie liczą się dla nich warunki mieszkaniowe, a jedynie zarobki i spokój od wszelkich opłat za mieszkanie. Wyniki ankiety w tym zakresie zaskoczyły badaczy – respondenci wybrali opcję z wyższą pensją, ale z samodzielnym szukaniem zakwaterowania, które odpowiada ich potrzebom mieszkaniowym i nie naraża ich na mieszkanie z obcymi osobami. Za wyższą pensję gotowi są samodzielnie opłacać mieszkanie. Przeciętna pensja pracownika ukraińskiego, za którego pracodawca opłaca zakwaterowanie w wieloosobowym pokoju pracowniczym to 2500 zł. Przy kwocie 3000 zł wynagrodzenia część pracowników deklaruje gotowość do szukania i opłacania mieszkania na własną rękę. Pracownicy z Ukrainy niechętnie godzą się na zbiorowe zakwaterowanie, które zapewnia większość pracodawców w Polsce. Wyższe wynagrodzenie, odpowiadające kosztom wynajęcia mieszkania sprawia, że pracownicy za wschodniej granicy wolą mieszkać w wynajętych przez siebie mieszkaniach. Pracownicy z Ukrainy bez problemu znajdują mieszkania do wynajęcia w okolicach miejsca pracy, a właściciele mieszkań chętnie wynajmują je obcokrajowcom.
Poszukiwana praca tymczasowa
Ankieta pokazała, że pracownicy z Ukrainy chętniej wybierają lepiej płatną pracę tymczasową niż stałą posadę na niższe wynagrodzenie. Dla naszych sąsiadów kryterium wyboru pracy jest wysokość pensji, a nie czas trwania umowy o pracę, czy stałość zatrudnienia. Cudzoziemcy chętnie zmieniają pracę, o ile dostaną lepiej płatną ofertę.
Raport udowodnił, że dla pracowników z Ukrainy najważniejsza jest wysokość wynagrodzenia. Polski pracodawca, który zaoferuje dobrą pensję, może bez problemów znaleźć pracowników pochodzących z zagranicy do wykonania zleceń tymczasowych. Pracownicy z Ukrainy cenią sobie godne warunki mieszkaniowe, prywatności i standardowy czas pracy. Niechętnie godzą się na nielegalne zatrudnienie, ponieważ wiedzą, jakie ryzyko wiąże się z pracą na czarno.
